Nhà từ đường (Nhà thờ họ) – Phần 1

Thờ cúng tổ tiên là phong tục tập quán của người Việt Nam ta, đặc biệt ở khu vực trung du miền núi Bắc Bộ, Trung Bộ và đồng bằng sông Hồng. Trong đó, việc xây dựng nhà từ đường hay nhà thờ họ đẹp là một trong những công trình liêng thiêng, thể hiện lòng thành kính và đạo lý uống nước nhớ nguồn, biết ơn tổ tiên ông bà, cha mẹ đã sinh thành gây dựng nên cuộc sống cho cháu con hiện tại.

Nhà thờ tổ tiên còn mang tới ý nghĩa văn hóa tinh thần và tâm linh sâu sắc bởi đây vừa là nơi thực hiện các nghi lễ để thờ cúng tổ tiên của cả dòng tộc vừa là nơi để con cháu trong dòng tộc họp hành, gặp gỡ nhau.

1. Những điều cần biết khi xây, thiết kế nhà thờ họ

Nhà từ đường (nhà thờ họ) là gì?
Nhiều người có thắc mắc rằng nhà thờ họ thờ những ai và mang ý nghĩa gì? Nhà thờ họ hay còn gọi là từ đường, đây chính là ngôi nhà được xây dựng để phục vụ cho mục đích thờ cúng tổ tiên của dòng tộc hoặc cho từng phái, chi, ngành.

Nhà thờ họ được coi là nét đẹp trong văn hóa thờ cúng tổ tiên của dân tộc Việt Nam ta, đặc biệt là khu vực đồng bằng trung du Bắc Bộ, Trung Bộ và đồng bằng sông Hồng. Hàng năm sẽ tổ chức một ngày giỗ tổ diễn ra tại nhà thờ họ chung, đây chính là dịp con cháu trong dòng tộc họp hành, gặp gỡ, đông đủ nhất năm.

Ý nghĩa của nhà thờ họ
Nhà từ đường (nhà thờ họ) chính là nơi lưu giữ gia phả gốc cùng những sắc phong, văn tự cổ, bài vị tổ tiên, …. cùng rất nhiều vật dụng mang ý nghĩa tinh thần tâm linh liên quan đến tổ tiên và dòng họ. Có thể nói nhà thờ họ chính là nơi cất giữ những di vật, kỷ vật quý báu lâu đời của dòng họ.

Đây còn là nơi con cháu tụ họp, hội tụ nhau lại để về thờ cúng tổ tiên, ông bà, … nhằm thể hiện lòng biết ơn, sự thành kính, lòng hiếu đạo của con cháu. Ngoài ra, nhà thờ họ còn là nơi thờ cúng các danh nhân, ghi danh các vị anh hùng có công với đất nước của dòng họ.

Hình ảnh nhà thờ họ đẹp vốn đã được xuất hiện từ những năm đất nước chiến tranh tới tận ngày nay. Đã thể hiện được ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong nét văn hóa thờ cúng của người Việt, nơi con cháu thành tâm cầu nguyện ước mong của mình với hy vọng tổ tiên luôn đứng sau bảo vệ, phù hộ đội trì, thuận buồm xuôi gió.

Có thể nói, những công trình tâm linh thiêng liêng này mang nét đẹp văn hóa tốt đẹp nhất nhằm nhắc nhở con cháu luôn biết phát huy đạo lý tốt đẹp, giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống của ông cha tổ tiên đã để lại.

Hướng và thế đất chuẩn phong thủy khi xây dựng nhà thờ
Xét về mặt phong thủy, khi xây dựng thiết kế nhà thờ họ thì chúng ta phải quan tâm đến 2 yếu tố chính là hướng đất và thế đất.

– Hướng đất
Theo quan niệm dân gian, nên lựa chọn hướng Nam để xây dựng nhà thờ họ bởi đây chính là hướng lành gắn liền với điều thiện, hướng lành, hướng của thánh nhân. Ngoài ra, còn thuận lợi ở cả 4 mùa mang tới hơi ấm vào mùa đông và khí mát vào mùa hè.

Tuy nhiên, khi xây dựng nhà thờ họ còn phải phụ thuộc vào tuổi của trưởng tộc dòng họ (người đứng đầu) để tránh phạm phải những hướng xấu đó là hướng Tuyệt mạng – Ngũ quỷ – Họa hại.

Hướng và thế đất chuẩn phong thủy khi xây dựng nhà thờ (nguồn: vietnamarch)
– Thế đất

Thế đất cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nhà thờ họ, khi làm nhà thờ họ bạn cần phải lưu ý một số vấn đề sau:
+ Nền đất phía sau nhà thờ phải cao hơn nền đất phía trước.
+ Nền đất trái cao hơn nền đất phái.
+ Mặt đằng trước nên thoáng đãng, có dòng nước chảy từ phải qua trái.Tuy nhiên, nếu khi xây dựng không lựa chọn được thế đất thì gia chủ có thể xây dựng hòn non bộ, ao, hồ, giếng, …. để tạo thế đất tốt nhất.

Đặc trưng kiến trúc nhà thờ họ
– Mặt tổng thể quy hoạch
Việc xây dựng nhà thờ dòng họ cũng giống như việc xây dựng nhà ở, vì vậy việc lựa chọn kiến trúc cần phải phù hợp với văn hóa và phong thủy. Thông thường kiến trúc nhà thờ họ thường được xây dựng theo kiểu chữ nhật gồm mái trước và mái sau, được thiết kế theo kiểu thu hồi bít đốc có 1 gian, 3-5 gian và 2 chái.

Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, hoàn cảnh của mỗi dòng họ. Nếu xây dựng mẫu nhà thờ kết hợp nhà ở thì hãy thiết kế theo lối kiến trúc 3 gian, gian giữa dùng để thờ cúng tổ tiên, gian ở hai bên dùng để ở. Còn nếu những gia đình có điều kiện thì tốt nhất nên tách biệt với nhà ở và xây dựng tại một khu đất riêng biệt sẽ tốt hơn.

– Nguyên tắc thiết kế nhà thờ họ
Về cơ bản cần phải tuân thủ nguyên tắc đăng đối qua trục thần đạo có nghĩa là trục tưởng tượng đi qua chính giữa nhà thờ. Nguyên tắc này cần được áp dụng xuyên suốt trong toàn bộ thiết kế kiến trúc của nhà thờ họ, từ hình khối kiến trúc, sắp đặt các đồ thờ tụng, bài trí bàn thờ bên trong, ….

Nhìn vào mẫu file cad nhà thờ họ đẹp để biết nguyên tắc thiết kế nhà thờ họ (nguồn: vietnamarch)

 

(Nguồn Internet)

LIÊN HỆ TRỰC TIẾP 

Quý khách hàng vui lòng liên hệ Hotline : (02973) 792 279 - 0931 884 545 hoặc cung cấp thông tin theo mẫu bên dưới, chúng tôi sẽ phản hồi trong thời gian sớm nhất.
Chân thành cảm ơn Quý khách hàng đã quan tâm đến dự án Hoa viên Vĩnh Hằng.