Ý nghĩa của Lạy và Vái

Sau đây xin trình bày về ý nghĩa của vái và lạy. Đây là phong tục đặc biệt của Việt Nam.

Ý nghĩa Của 2 Lạy và 2 Vái:

– Hai lạy: Dùng để áp dụng cho người sống như trong trường-hợp cô dâu chú rể lạy cha mẹ. Khi đi phúng-điếu, nếu là vai dưới của người quá cố như em, con cháu, và những người vào hàng con em, v.v., ta nên lạy 2 lạy.

– Hai vái: Nhưng trong trường hợp người quá cố còn để trong quan tài tại nhà quàn, các người đến phúng điếu. Nếu là vai trên của người quá cố như các bậc cao niên, hay những người vào hàng cha, anh, chị, chú, bác, cô, dì, … của người quá cố, thì chỉ đứng để vái hai vái mà thôi.

– Ba vái: Nếu vái sau khi đã lạy, người ta thường vái ba vái. Ý nghĩa của ba vái này, như đã nói ở trên là lời chào kính cẩn, chứ không có ý nghĩa nào khác.

– Bốn vái: Khi quan tài đã được hạ huyệt, tức là sau khi chôn rồi, người ta vái người quá cố 4 vái. Theo nguyên lý âm dương, khi chưa chôn, người quá cố được coi như còn sống nên ta lạy 2 lạy. Hai lạy này tượng trưng cho âm dương nhị khí hòa hợp trên dương thế, tức là sự sống. Sau khi người quá cố được chôn rồi, phải lạy 4 lạy.

Ý nghĩa Của 3 Lạy và 3 Vái Khi đi lễ Phật:

Ba lạy (về nguyên tắc) tượng trưng cho Phật, Pháp, và Tăng.

Ý Nghĩa Của 4 Lạy và 4 Vái

Bốn lạy để cúng người quá cố như Ông Bà, Cha Mẹ, và Thánh Thần.

Bốn lạy tượng trưng cho tứ thân phụ mẫu, bốn phương (đông: thuộc dương, tây: thuộc âm, nam: thuộc dương, và bắc: thuộc âm), và tứ tượng (Thái Dương, Thiếu Dương, Thái Âm, Thiếu Âm).

Nói chung, bốn lạy bao gồm cả cõi âm lẫn cõi dương mà hồn ở trên trời và phách hay vía ở dưới đất nương vào đó để làm chỗ trú ngụ.
Bốn vái dùng để cúng người quá cố như Ông Bà, Cha Mẹ, và Thánh Thần khi không thể áp dụng thế lạy.

Ý nghĩa Của 5 Lạy và 5 Vái Ngày xưa người ta lạy Vua 5 lạy:

Năm lạy tượng trưng cho ngũ-hành (kim, mộc, thuỷ, hỏa, và thổ), Vua tượng trưng cho trung cung tức là hành thổ màu vàng đứng ở giữa. Còn có ý kiến cho rằng 5 lạy tượng trưng cho bốn phương (đông, tây, nam, bắc) và trung ương, nơi nhà vua ngự.